Mevlânâ Muhammed Osman ed-Dâmânî kuddise sirruh

Hazrat Khwaja Muhammad Usman Damani

Mevlânâ Muhammed Osman ed-Dâmânî kuddise sirruh (d.1897)

Mevlânâ Muhammed Osman ed-Dâmânî kuddise sirruh , Dost Muhammed el-Kandahavî kuddise sirruh’dan sonra nakşibendi tarikatının en büyük şeyhleriden.
Musa Zai Şerif tekkesinin kurucusu, Pakistan’ın Dera İsmail Han şehrinden

Doğum ve hayatı

Doğumu 1244 hicrî (1828/1829 miladi) luni, Kulaçi’de bir köyde, Dera İsmail Han kentinde şimdiki Pakistan’da. Mevlânâ Muhammed Musa Cân’nın oğlu, O’da Molla Ahmed Cân’ın oğlu, O’da Molla Abdulhalim’im oğlu, O’da Molla Abdulkerim’in oğlu, O’da Molla Kâdı Şemseddin’nin oğlu. Afghan Durranî kabilesinin Açakzai kolundan. Dedesi Kâdı Şemseddin, Ahmed Şah Abdalî zamanında Kandahar’da kadılık yapmıştır.

Babası 5 veya 6 yaşında vefat etmiştir. Geride onu ve kardeşi Mevlânâ Muhammed Saîd’i bırakmıştır. Velâyetini dayısı Mevlânâ Nizamuddin üzerine almış ve onları İslamî ilim ve terbiye üzere eğitmiştir.

Dost Muhammed el-Kandahavî Hazretleri tarafından 8 tarikat üzerinden tam yetki ve hilafet almıştır. Aldığı tarikat icazeleri şöyledir:

1- Nakşibendî-Müceddidiyye tarikati İmam’ı Mevlânâ Ahmed-el-Fârûkî es-Serhendî İmam Rabbanî hicrî 971-1034, Serhend

2- Kadirî tarikati İmam’ı Gavs-ı A’zam Şeyh Abdulkadir Geylanî, hicrî 470–561 Bağdad

3- Çistî tarikati İmam’ı Muiniddin Hasan Çiştî Acmerî, hicrî 627 Acmer

4-Sühreverdî tarikati İmam’i Ömer bin Muhammed Şihabuddin Sühreverdî, hicrî 539-632

5- Kübrevî tarikati İmam’ı Necmeddin bin Ömer el-Kübrâ, hicrî 540-618 Harezm

6 Medârî tarikati İmam’ı Bahaüddin Şah el-Medâr

7- Kalendârî tarikati İmam’ı Necmeddin Kalender bin Nizam el-Ğaznevî

8- Şettârî tarikati İmam’ı Şeyh Abdullah Şettâr, milâdî 1406

Radıyallâhu anhum ecmain

Bu tarikatların silsilesi Mecmua Fevaid Osmaniye’nin biyografi eseri gibi farklı kitaplarda bulunabilir. Mevlânâ Ahmed-el-Fârûkî es-Serhendî İmam Rabbanî’nin tarikatının altın silsilesi şöyle sıralayabiliriz;

Muhammed Osman ed-Dâmânî Hazretleri
Dost Muhammed el-Kandahâvi Hazretleri
Ahmed Saîd el-Medenî Hazretleri
Ebî Saîd Ahmed Hazretleri
Abdillâh Şâh-ıd-Dehlevî Hazretleri
Mazhar Cân-ı Cânâ Hazretleri
Nur Muhammed Bedayvânî Hazretleri
Muhammed Muhsin ed-Dehlevî Hazretleri
Muhammed Seyfeddin Hazretleri
Muhammed el-Ma’sûm Hazretleri
Mevlânâ Ahmed-el-Fârûkî es-Serhendî İmam Rabbanî Hazretleri

Rahmetullahi aleyhim ecmain

Kerametler ve ilhamlar

Bir zamanları, talebesi Mevlânâ Hüseyin Ali, evliyaların ğaybı bilip bilmediklerinden ve bu ilme ne derecede hâkimler olduklarından şübhe içerisindeydi. Bunu düşünerek Şeyh Dâmâ’nin huzuruna gitti, şeyh orda Peştunlar ile peştu dilinde konuşuyordu ve onların arkasına oturdu. Muhterem Şeyh birden O’a döndü ve Farsça: “Mevlânâ, Evliyalar herşeyi biliyorlar ama açığa çıkarmak yasaklanmıştır onlara.” dedi.

Bir benzerinde, ğaybın üzerinde şübheye düşmüş olan Mevlânâ Hüseyin Ali, Şeyh’in huzurunda bulunuyordu, Muhterem Şeyh O’na:
“Mevlânâ! Git şimdi evine ve geri geldinde ben sana neler yaptığını tüm incelikleri ile sana söyleyecem ve hiç bir yanlış bulamıyacaksın.”

Şeyh Dâmânî Hazretleri çok az yerdi. Bir seferinde bir aylık bir sefere çıkmışlardı ve sadece yarım kiloluk mısır gevreği yemişti. Ama buna rağmen Şeyh’in sağlığı yerinde ve hatta kiloluydu. İnsanlar bunu hep merak etmişlerdi.

Bir sefer Şeyh Hazretleri cebinden 100 rupi (büyük mâdeni para) çıkardı, bunu hizmetçisi Nûr Alam Hân’a vererek langar(tekkeye gelen misafirler için dağıtılan yemek) için ondan kuzu eti getirmesini istedi.
Nûr Alam o kadar mâdeni para Şeyh’in küçücük cebinden nasıl çıkarbilir diye merak etti. Şeyh, tekke için her bir ihtiyacı cebinden para çıkararak karşılıyor ve O’nun açıkta bilinen bir geliri olmamasına rağmen paraların hiç sonu gelmezdi. Şeyh Hazretleri bu düşüncesinden haber alınca cevap verdi: “Bu fakirin cebi afgan çuvalı gibidir. En az benim hayatımın sonuna kadar bitmez.”

Vefatı salı sabah, Şaban ayının 22si, hicrî 1314 (miladi 26 Ocak 1897). Son nefesine kadar kelime-i tayyibe söylüyordu. Cenazesi oğlu Şeyh Muhammed Sirâceddin Hazretleri tarafından kılındı, binlerce müridi ve sevenleri gelmişti. Musa Zai Şerif türbesinde mübarek şeyhinin yanına defnedildi.

Halifeleri

Mevlânâ Muhammed Osman ed-Dâmânî’nin 30’un üzerinde yetişmiş halifesi vardı. Bu mübareklerin bazısı aşağıda sıralanmaktadır;

En büyük oğlu ve halifesi, Şeyh Muhammed Sirâceddin Nakşibendî Müceddidî Hazretleri

Mevlânâ Seyyid Laal Şah Hamdânî Bilâvalî Hazretleri

Mevlânâ Mahmud Şirâzi

Şeyh Fâzıl Avan

Mevlânâ Muhammed Rasul Laoon Horasanî (Vefatı salı 29 Zilhicce hicrî 1314 / miladi 1897)

Hâfiz Seyyid Ahmed Ali ed-Dehlevî (Vefatı pazar 2 Ramazan hicrî 1300)

Mevlânâ Seyyid Ekber Ali ed-Dehlevî, Mecmua Fevaid Osmaniye yazarı (Farsça)

Mevlânâ Nûr Hân Avân Çakralvî

Mevlânâ Muhammed Hâşim Bağarvî(1896)

Hâce Maira Kalender, Paşin